فلسفه حج : امام علی پاسخ می دهند؛ چرا حج واجب شد؟
… و الله علی الناس حج البیت من أستطاع الیه سبیلا و من كفر فان الله غنی عن العالمین. ( آل عمران /97)
… برای خدا حج آن خانه بر كسانی كه قدرت رفتن به آن را داشته باشند واجب است و هر كه راه كفر پیش گیرد، بداند كه خدا از جهانیان بی نیاز است.
امام علی علیه السلام با توجه به آیه فوق فلسفه حج را این گونه بیان می فرماید:
و فرض علیكم حج بیته الحرام الذی جعله قبله للانام… فرض حجه و أوجب حقه و كتب علیكم و فادته فقال سبحانه:” ولله علی الناس حج البیت من استطاع الیه سبیلاً و من كفر فان الله غنی عن العالمین.”( خطبه اول، نهج البلاغه)
خداوند حج خانه خود را بر شما واجب گردانید و خانه خود را قبله گاه مردم ساخت، مردم با شوق تمام، آنسان كه ستوران به آبشخور روی نهند و كبوتران به آشیانه پناه برند، بدان درآیند. خدای سبحان حج را مقرر فرمود تا مردم در برابرعظمت او فروتنی نشان دهند و به عزت و جبروت او اعتراف كنند. و از میان بندگان خود كسانی را برگزید تا صلای دعوت او شنیدند و اجابت كردند وسخن حق تصدیق نمودند و در آنجا پای نهادند كه پیامبرانش نهاده بودند و به آن فرشتگان همانند شدند كه گرد عرشش طواف می كنند و در این سودا كه سرمایه شان عبادت اوست، سود فراوان حاصل كردند و تا به میعاد آمرزش او دست یابند بر یكدیگر پیشی جستند. خداوند، سبحانه و تعالی حج را نشانه و علامت اسلام قرار داد و كعبه را پناهگاه پناهندگان و حج را فریضتی واجب قرار داد و حقش را واجب گردانید و حج را بر شما مقرر فرمود و گفت: ” برای خدا حج آن خانه بر كسانی كه قدرت رفتن به آن داشته با شند واجب است وهر كه راه كفر پیش گیرد بداند كه خدا از جهانیان بی نیاز است .”